Skapandi samfélag

Varúð! Áramótahugvekja þessi fjallar ekki um kreppu, bankahrun, peningabruna né Evrópusamruna. Nema þá að litlu leyti. Hún fjallar um annan kraft sem kraumar í samfélaginu; sköpunarkraftinn. Vanmetið hreyfiafl og umhverfisvænan orkugjafa sem þrífst án yfirbyggingar. Hingað til hefur samfélagið sparað sköpunarkraftinn, en á því er engin þörf, af honum er nóg til. Í upphafi árs og í breyttu umhverfi er hollt að horfa til frumlegra lausna og öðruvísi hugmynda, virkja hugarorkuna. Að hvaða sviðum samfélagsins þarf nú að beina kastljósinu?

Menntun er lykillinn

Margir meta stöðuna þannig að nú sé nauðsynlegt að styrkja menntakerfið, auka áherslu á nýsköpun og hinar svokölluðu skapandi atvinnugreinar, Creative Industries. Þetta er rétt mat. Undirstöður samfélagsins verða aldrei sterkari en þroski og þekkingarstig þjóðarinnar. Meiri menntun er lykillinn og ásamt skynsamlegri nýtingu auðlinda, náttúruvernd og fjölbreyttu hagkerfi getur landið risið á nýjan leik.

Kallað er á lausnir og aðgerðir hafa þegar verið kynntar sem eiga að stuðla að nýsköpun. Þessar lausnir eru hinsvegar að mestu tengdar atvinnuvegum sem þegar hafa nokkuð trygga fótfestu. Beinast helst að þeim hópum sem eru að stíga útúr háskólum og hafa tekið ákvörðun um sinn starfsvettvang.

Okkar góði iðnaðarráðherra hefur verið óstöðvandi í því að setja á stofn sjóði og veitur, safna í uppistöðulón, virkja sprota og veita frumkvöðlum tækifæri. Og hefur hlotið góðan stuðning annarra ráðherra. Þessi verkefni mynda brú frá vernduðu umhverfi háskólanna yfir á vinnumarkaðinn og skapa fjölda atvinnutækifæra. Ríkisstjórnin hefur þannig reynt að bjóða uppá nýjar leiðir til verðmætasköpunar við gjörbreyttar aðstæður þar sem áhættufjármagnið er víðsfjærri. Sérstakar heimildir eru nú fyrir hendi sem eiga að draga úr atvinnuleysi og brotthvarfi af vinnumarkaði. Oft var þörf en nú er nauðsyn. Spurningin er hinsvegar hvort þetta muni skila árangri til lengri tíma litið?

Varanlegar lausnir

Hvernig getum við leyst sköpunarkraftana úr læðingi svo þeir nýtist samfélaginu til langframa en verði ekki aðeins bráðalausn í neyð? Hvernig verður orkan beisluð svo hún skili sér áfram útí hagkerfið sem raunverulegt fjármagn? Verði varanleg lausn. Ef rétt er á málum haldið, getur sá auður sem þarna leynist verið nægilegur til þess að renna fleiri stoðum undir efnahaginn og styrkja hagkerfið verulega. Breyttur veruleiki er óumflýjanlegur en sá veruleiki þarf að byggjast á sönnum verðmætum og fjölbreyttum lausnum. Sýndarheimur sá sem krónubóla nýfrjálshyggjunnar var, er algjörlega verðlaus og víti til að varast.

En hvernig förum við að - hvaða möuleikar eru fyrir hendi? Þurfum við ekki að hugsa út fyrir rammann og vera tilbúin að umbylta núverandi kerfum? Ein leiðin er klárlega í gegnum menntakerfið. Þær breytingar sem gerðar voru á lögum um skólastarf á síðasta þingi gefa góð fyrirheit og þónokkra möguleika. En er þar hugsað nægilega langt útfyrir rammann? Eða er verið að festa eldri hugsun í sessi? Er kerfið nægilega opið fyrir nýjungum? Er svigrúm fyrir skapandi hugsun nemenda og kennara? Er listgreinum veitt nægilegt rými?

Listfræðsla í skólunum

Hvar á að byrja - eigum við að stefna að fleiri skapandi stundum og listfræðslu í leikskóla? Því ekki það? Listnæmi ætti að þroska skipulega um leið og skólagangan hefst og í grunnskóla gæti kennslan alfarið snúist um listsköpun og lifandi hugmyndavinnu nokkrar vikur á hverjum vetri. 

Mikill sköpunarkraftur leynist líka í grunnskólanum. Þeir sem hafa upplifað hæfileikakeppnina Skrekk, sem Íþrótta- og tómstundarráð Reykjavíkur stendur fyrir árlega í samstarfi við grunnskóla borgarinnar, vita hversu mikil skapandi orka leysist úr læðingi á þeim vettvangi. Þarna stíga listamenn framtíðarinnar fyrst á svið. Flestar skapandi stundir eða listnám á grunnskólastigi eru ennþá hluti af frístundatíma nemenda. Drífum nú í því að sameina skólastarf og skipulagðar frístundir í heilstæðan skóladag. Þannig gæti listfræðslan orðið stærri þáttur í skólastarfinu og skapandi nemendur valið sér listgrein við hæfi, strax á grunnskólaaldri.

Skapandi sumarstörf Hins hússins eru annað verkefni Reykjavíkurborgar sem ætti að starfrækja árið um kring í samstarfi við skólana, elstu bekki grunnskóla og framhaldsskólana. Þarna er kominn vísir að listaskóla með fjölda námsbrauta. Margir starfandi listamenn hafa þar stigið sín fyrstu skref og fengið smjörþefinn af listrænu starfi. Verkefnið hófst fyrir fimmtán árum sem sumarleikhús, atvinnubótavinna eða nokkurs konar listræn bæjarvinna. Í stað þess að reita arfa, sópa götur eða gróðursetja tré, fengu nokkrir tugir ungmenna að starfa við sitt áhugasvið, leiklist, yfir sumarmánuðina. Síðan hafa fleiri listgreinar bæst við og verkefnið útskrifað hundruð upprennandi listamanna. Eftirspurn eftir því að fá að eyða sumrinu á þennan hátt er mikil.

Framhaldsskólastigið

Beinum kastljósinu að framhaldsskólastiginu þar sem fjölmargir einstaklingar taka ákvarðanir um starfsvettvang framtíðarinnar. Menntaskólar landsins eru orkustöðvar, hugmyndaveitur þar sem mótun lífsgilda og hugsunar á sér stað. Að grunnskóla loknum mæta nemendur færir í flestan sjó og opnir fyrir nýjum áskorunum. Hver og einn er þar á eigin forsendum, gömlu vinahóparnir oft fjærri góðu gamni og alvara lífsins færist nær. Þá gildir að úrval námsbrauta sé fjölbreytt. 

Og vissulega er úrvalið töluvert og stöðugt vaxandi. En er nægilega mikið úrval af skapandi námsbrautum? Er listgreinum gert nægilega hátt undir höfði? Tónlist, leiklist, danslist, myndlist, ritlist, kvikmyndagerð og hönnun. Nokkrir sjálfstæðir frístundaskólar eru starfandi sem sinna listgreinum. Þar fá nemendur einingar sem metnar eru til stúdentsprófs. Hér vantar þó sárlega opinberan listaskóla, skóla skapandi greina, á framhaldsskólastigi.

Dæmi eru auk þess um sjálfsprottið skapandi félagsstarf nemenda sem í mörgum tilfellum er framúrskarandi og gæti hæglega verið formlegur hluti af skólastarfinu. Í sumum skólanna fá nemendur meira að segja einingar fyrir þátttöku í slíku félagsstarfi. Því ekki að stíga skrefið til fulls og þróa þetta starf á vettvangi menntamálaráðuneytis?

Sem dæmi um merkilegt starf nemendafélaganna á þessu sviði má nefna að elsta leikfélag landsins Á herranótt starfar í Menntaskólanum í Reykjavík, Leikfélag og Kór Menntaskólans við Hamrahlíð eru löngu landsþekkt og sama má segja um árleg Nemendamót Verzlunarskólans. Við þessi verkefni starfar fjöldi fagfólks sem leiðbeinendur. Einnig mætti nefna spurningakeppnina Gettu betur, Mælsku- og rökræðukeppni og Söngkeppni framhaldsskólanna. Fjöldi landsþekktra hljómsveita hefur auk þess sprottið uppúr starfi nemenda og orðið að framtíðarstarfsvettvangi þeirra.

Vissulega þarf á sama tíma að huga að sameiginlegri mótun og sterkri grunnmenntun en mundi fjölbreytileikinn ekki verða til þess að brottfall minnkaði? Sumir finna ekki sína köllun í menntaskóla og flosna uppúr námi. Ekki endilega vegna þess að þeir eru verri námsmenn en aðrir, heldur vegna þess að þeir finna ekki nám við hæfi. Með fjölbreytni á fyrri stigum skólastarfs virkjum við frumlega snillinga og hópa frumkvöðla sem væru tilbúnir á vinnumarkaðinn að framhaldsskóla loknum. Aðrir mundu skila sér í enn sérhæfðara háskólanám og yrðu þannig verðmæt auðlind fyrir samfélagið allt.

Nýjir menntaskólar

Í miðbæ Reykjavíkur og næsta nágrenni væri hægt að stofna nokkra sérhæfða menntaskóla. Þeir þyrftu ekki að vera fyrirferðamiklir, gætu að mestu fengið inni í húsnæði sem nú þegar er til staðar. Nóg er til af auðu húsnæði. Kannski frá tuttugu til tvöhundruð nemendur í hverjum. Lítil yfirbygging en sérstaða hvers og eins þeim mun meiri og dregin fram í samstarfi við fyrirtæki og stofnanir á sama sviði. Ekki er hér verið að leggja til einkavæðingu skólanna, en heilbrigt samstarf við atvinnulífið þarf ekki að vera alslæmt. Starfsþjálfun og beintenging við fagið yrði þannig snar þáttur í skólastarfinu. Svo gætu þetta allt eins verið sérdeildir í þeim menntaskólum sem nú þegar starfa. Sumir þeirra starfrækja vísa að skapandi deildum. Aðeins spurning um form.

Förum á hugarflug; Leiklistarskóli fyrir aftan Þjóðleikhúsið, í gamla Landssímahúsinu við Sölvhólsgötu þegar Listaháskólinn flytur á Laugaveg, danslistarskóli í gamla Morgunblaðshúsinu við Kringluna þegar HR flytur í Vatnsmýrina - rétt við Borgarleikhúsið þar sem Íslenski dansflokkurinn starfar, popptónlistarskóli á Höfðatorgi í samstarfi við Stúdíó Sýrland, nútímalistaskóli í Hafnarhúsinu í samvinnu við Listasafn Reykjavíkur, myndlistarskóli í viðbyggingu við Kjarvalsstaði, rokktónlistarskóli við Hlemm plús, lúðrasveitarskóli í Hljómskálanum, fatahönnunarskóli við hliðina á Gallerí 17 á Laugavegi, jafnréttisskóli á Hallveigarstöðum og rithöfundaskóli, skóli skapandi skrifa, í Mosfellsdalnum við Gljúfrastein.

Opnum hugann enn frekar; Tölvuleikjaskóli í gamla Slysavarnarhúsinu á Grandagarði við hliðina á CCP, kvikmyndaskóli í gamla Héðinshúsinu, þar sem rjóminn af íslenskum kvikmyndum hefur verið myndaður, brúðugerðarskóli í Latabæ, íþróttakennaraskóli í Laugardal, þjálfaraskóli í kjarnanum við KR-völlinn, handboltaskóli við Valsvöllinn, keiluskóli í Öskjuhlíð, matreiðsluskóli í Perlunni, laxveiðiskóli í Elliðarárdal og verðbréfaskóli í gamla Landsbankanum (já eigum við ekki að kenna strákunum að höndla með verðbréf áður en bankarnir verða aftur einkavæddir).

Því ekki að fara svo hringinn og draga fram sérkenni hvers sveitarfélags fyrir sig? Sérhvert bæjarfélag gæti undirstrikað þá þekkingu sem til staðar er og miðlað reynslu; Sjávarútvegsskóli á Ísafirði, galdraskóli á ströndum, fornleifaskóli á Hólum, garðyrkjuskóli á Flúðum, ferðaþjónustuskóli á Arnarstapa, blómaræktunarskóli í Hveragerði, humarvinnsluskóli á Höfn, bæjarhátíðaskóli á Dalvík, jarðvarmaskóli í Krýsuvík, eldfjallaskóli í Vestmannaeyjum og flugskóli á Miðnesheiði. Og þannig mætti halda áfram. Margir þessa skóla gætu auk þess vakið áhuga erlendis og þannig nýst alþjóðasamfélaginu. Evrópusambandið mundi vitanlega styrkja slíkar menntastofnanir og námsmenn víða að mundu sækja hingað sérhæfða menntun og auðga samfélagið um leið.

Enginn framhjá vikt

Með nokkrum pennastrikum yrði þannig stórlega dregið úr brottkasti úr framhaldsskólum landsins og nemendur viktaðir á eigin forsendum. Enginn framhjá vikt. Þannig yrði rétt verðmæti hvers og eins reiknað og honum svo búið það starfsumhverfi sem hentar óháð kynferði eða kynhneigð, hæð eða þyngd, bróðerni eða þjóðerni.

Flest stórfyrirtæki landsins, já og heimsins, eru saga frumkvöðla, einstaklinga eða skapandi stjórnenda, sem vildu breyta umhverfi sínu og gripu tækifæri sem buðust. Auðvitað hefur markaðurinn síðan tekið vel á móti bestu hugmyndunum og gert þær að stórvirkum alþjóðlegum peningamaskínum. Ekkert segir að slíkt geti ekki gerst í meira mæli hérlendis.

Því getum við ekki átt okkar Kýsildal við Mývatn þar sem tölvusérfræðingar heimsins hanna nýjustu forritin. Er næsti Andy Warhol eða Bill Gates kannski búsettur á Íslandi? Hvað með finnska Nokia-símafyrirtækið? Þegar Nokia var búið að metta finnska markaðinn með gúmmistígvélum, dekkjum og sjónvarpstækjum fór það að hugsa hnattrænt og hóf framleiðslu á farsímum. Gæti þetta gerst hér? Er næsta nafnið í farsímaheiminum 66°North eða Cintamani? Verða það kannski fartölvur eða ferðasjónvörp? Gæti næsti tölvurisi komið frá Íslandi? Það þarf ekki nema einn frumkvöðul eins og Steve Jobs stofnanda Apple til að koma á fót alþjóðlegu stórveldi á sviði hátækni. Hvað með Google-gaurana og Facebook-fýrinn, gátu þeir ekki allt eins fæðst í blokk í Hlíðunum?

Og ekki voru það sænsku kjötbollurnar sem gerðu Ingvar Kamprad ríkan, svo ágætar sem þær eru. Nei það var hugmyndaflugið hans. Og ef hann hefði búið á Íslandi, farið einn góðan veðurdag í Miklagarð sáluga til að kaupa sér bókahillur og svo ekki komið þeim í bílinn sinn, þá hefði hugmyndin að Ikea húsgagnaversluninni allt eins getað kviknað við Holtagarðana. Hvað mundi sérhæfður frumkvöðlaskóli að sænskri fyrirmynd framkalla margar framúrskarandi hugmyndir með tilheyrandi verðmætasköpun fyrir þjóðarbúið? Skapandi tækniskóli gæti líka fætt af sér alþjóðlegan hátækniiðnað og framleiðslu. Því ekki að framleiða sólarrafhlöður eða vistvænar ljósaperur hérlendis?

Bítlarnir frá Seyðisfirði

Gátu Bítlarnir ekki allt eins æft lögin sín í fjárhúsi á Seyðisfirði eins og í kirkju í Liverpool? Útflutningstekjur Breta af tónlist á sjöunda áratug síðustu aldar voru meiri en af öllum öðrum útflutningsgreinum. Allt sem hefði þurft, fyrir utan segulbandsstæki, eru tveir gítarar, gamalt píanó og kannski hálft trommusett. Já eða eins og einn tónlistarskóli á framhaldsskólastigi.

Líklega má segja að eitt öfgafyllsta dæmið um heila borg byggða í kringum skapandi atvinnugreinar, sé bandaríska borgin Las Vegas sem reist var á sandi útí eyðimörkinni fyrir vafasamt fjármagn (nóg hefur líka verið af pappírspeningum hér síðustu ár). Þar er nú milljónaborg sem grundvallast á ferðaþjónustu, verslun, tónlist, leikhúsum, skemmtistöðum, arkitektúr, hönnun (ekki alltaf smekklegri reyndar) og auðvitað spilavítum. 

Og í Las Vegas hefur eitt flottasta menningarfyrirtækið á heimsvísu, hinn magnaði Cirque Du Soleil, kanadíski Sólarsirkusinn, hreiðrað um sig. Fleiri hundruð starfsmanna setja þar upp hverja glæsisýninguna á fætur annarri sem hver um sig kostar marga milljarða en skilar framleiðendum samt gríðarmiklum tekjum. Svo ekki sé talað um tekjur borgarinnar og afleidd störf. Cirque Du Soleil sem einnig starfrækir nú alþjóðlegan listaskóla, er með höfuðstöðvar í Montreal þar sem nýjar sýningar eru þróaðar. Þaðan ferðast fleiri þúsund listamenn og starfsmenn hans frá um 40 löndum með fjölmargar sýningar árlega. Fjarlægðin frá Kanada til heimsborganna þar sem sýningar Cirque hafa blómstrað hefur aldrei stöðvað vöxt fyrirtækisins. Yfir 80 milljón manna hafa séð sýningar sirkusins. Eigum við að ræða það eitthvað hvað slík verðmætasköpun mundi gera fyrir þjóðarbúið íslenska!

Og hvernig hófst þetta stórkostlega ævintýri? Jú, fyrir tuttugu og fimm árum, í atvinnubótavinnu nokkurra götulistamanna í Quebec. Með aðstoð stjórnvalda í Kanada, sem m.a. útveguðu húsnæði til starfseminnar og greiddu atvinnulausum fyrir listræna bæjarvinnu, náði verkefnið fótfestu. Götulistamennirnir hafa þannig endurgoldið samfélagi sínu margfalt, bæði í fjárhagslegum, en ekki síður menningarlegum verðmætum.

Spilað á Sprengisandi

Því gætum við ekki átt okkar Glas Vegas á Sprengisandi, herjað á norræna ferðamannamarkaðinn og boðið hingað skemmtanaglöðum Skandinövum. Þeir mundu gista á íshótelum og í hraunhellum, farið í glúfraklifur, skíðagöngur og vélsleðaferðir og skautað á ísilögðum miðlunarlónum. Þar mundu svo stórsýningar leikhópsins Vesturports laða að menningartúrista, íslenskar kvikmyndir sýndar í snjóhúsum og hljómsveitin Sigur-Rós halda tónleika í sínu náttúrulega umhverfi. 

Eða hvað, er hér of langt gengið? Eflaust mundu spilavíti undir jökli ekki falla að viðkvæmri ímynd þjóðarinnar og líklega er þetta ein þeirra hugmynda sem flokkast mundu undir seinni tíma pælingu og enda ofaní skúffu þangað til næsta bankabóla birtist.

Það er auðvitað ljóst að ekki allar hugmyndir verða að veruleika, heldur mun aðeins hluti þeirra verða að arðbærum fyrirtækjum. Áhættan er því alltaf töluverð í upphafi og grunnfjárfestingin nokkur. Það jákvæða er að hvert starf við skapandi greinar kostar aðeins brotabrot af því sem það kostar í stóriðju og fjárfestingin er beint í mannauði en ekki steinsteypu. Og fjárfesting í mannauði er nákvæmlega það sem samfélagið þarf í dag.

Fordæmin eru líka sannarlega til staðar, toppfyrirtæki á borð við Össur og Marel, sem í dag eru arðbær framleiðslufyrirtæki, byrjuðu í bílskúrum og byggja starfsemi sína á skapandi greinum, þá einkum vöru- og iðnhönnun en innan þeirra hafa ávallt starfað margir hönnuðir. 

Borgarleikhúsið, Íslenska Óperan, Sinfóníuhljómsveitin, Dansflokkurinn, Stöð 2, Latibær, Iceland Airwaves og tölvuleikjarisinn CCP eru síðan góð dæmi um verkefni sem byrjuðu smátt en hafa vaxið í öflug fyrirtæki á menningarsviðinu, skapa störf og skila verðmætum til samfélagsins. Og ekki má gleyma fjölda auglýsingastofa, ljósmyndara, arkitekta, kvikmyndaframleiðenda og sjálfstæðra leikhúsa, allt skapandi atvinnufyrirtæki, mörg hver arðbær.

Skapandi stórborgir

Fleiri dæmi um heilu borgirnar sem byggjast að miklu leyti upp á skapandi iðnaði eru t.d. Mílanó sem þekkt er fyrir hverskonar hönnun, Hollywood þar sem kvikmyndagerð ræður ríkjum, París er mekka tískunnar og hvar væri Vínarborg án tónlistar. Við Broadway í New York og á West End í London hefur stórvirkur leiklistariðnaður hreiðrað um sig. 

Miðborg Lundúna er raunar dæmi um borg sem hefur umbreyst á nokkrum áratugum í skapandi iðnaðarsvæði þar sem listgreinar þrífast og hafa tekið við af hefðbundnum framleiðslugreinum. Þar fer fram gríðarmikil hönnun, tónlistar- og kvikmyndaframleiðsla sem skilar fjölmörgum afleiddum störfum. Sama má segja um New York en báðar þessar borgir eiga öflugt skólakerfi sem styður þennan iðnað.

Fjölmargar borgir um allan heim eru að fylgja í kjölfarið sem alhliða lífsgæðaborgir með áherslu á grænar skapandi atvinnugreinar. Flestar þeirra reka skapandi menningarpólitík og hafa sett gríðarmikið fjármagn í lista- og menningarhátíðir sem bera gjarnan nafn borganna og eru stolt borgaryfirvalda. 

Evrópusambandið hefur um árabil staðið fyrir verkefninu Menningarborg Evrópu, European Capital of Culture, þar sem valdar borgir fá sérstakt kastljós sambandsins. Margar evrópskar borgir hafa blómstrað í kjölfarið og draga að sér bæði ferðamenn og greiðendur útsvars.

Arkitektúr er svo hliðarafurð af umbreytingum borganna og eitt megin aðdráttarafl ferðamanna. Stórvirkur byggingariðnaður fylgir í kjölfarið bæði vegna nýbygginga og samgöngumannvirkja en ekki síður vegna verndunar gamalla og sögufrægra húsa og umhverfis. Jafnvægi í verndun og uppbyggingu er oft höfuðverkefni borgaryfirvalda og hefur víða tekist svo vel til að engin raunveruleg framleiðsla fer fram í miðborgunum, allt byggist þar á ferðamannaiðnaði; veitingastöðum, leikhúsum, tónlist og listasöfnum.

Ferðamannaiðnaðurinn er þannig annað afsprengi umbreytinga og hvers konar þjónusta blómstrar í kringum þessa kjarna með beinum jákvæðum áhrifum á hagkerfi borganna. Forsenda umbreytinga sem þessa er líka viðráðanlegt veður, stöðugleiki og friður en ekki síður hátt menntunarstig samfélagsins. Eru jafnvel samskonar möguleikar í Reykjavík, þá vitanlega á smærri skala og allt miðað við hina margfrægu höfðatölu?

Spennandi menning

En hvað kemur útúr skapandi skólakerfi? Í byrjun er auðvelt að ímynda sér þann mátt sem leysist úr læðingi þegar allir þessir skólar hafa tekið til starfa og orkan og sköpunarkrafturinn hríslast um samfélagið. Eftir fimm til tíu ár gætum við síðan séð hundruð, jafnvel þúsundir sprotafyrirtækja á menningarsviðinu og listastofnanir spretta upp eins og gorkúlur um allt samfélagið.

Skapandi atvinnugreinar eru grænar, sjálfbærar og starfsemin er í fínu jafnvægi við náttúruna. Þær eru mikilvægur hluti af grænu hagkerfi framtíðarinnar þar sem öll afleidd störf eru vistvæn. Ekki er heldur gengið á orkuauðlindir Jarðarinnar, ja nema þá hugarorkuna og af henni er nóg til. 

En hvað, umfram annað, sameinar skapandi atvinnuvegi? Jú, flestar afurðir þeirra, vörur, krefjast þess af neytandanum að hann sé hluti af sköpuninni. Hluti af afurðinni og upplifunni við notkun vörunnar. Varan sjálf er ekki lokaútgáfa heldur er framlag neytandans og í sumum tilfellum einnig flytjandans, það sem fullkomnar framleiðsluna. Tónverk án hlustenda og/eða flytjenda, ritverk án lesenda og leikverk án áhorfenda og/eða leikenda, túlkendanna, eru þannig ekki endanlegar niðurstöður, heldur aðeins skissur.

Og hvar gæti þetta samfélag helst blómstrað? Hvar yrði þungamiðjan - græni kjarninn? Í því sambandi er ekki úr vegi að horfa til Vatnsmýrarinnar og gjörbreyttu framtíðarskipulagi þess svæðis. Þar verður nóg pláss fyrir fjölda skapandi orkustöðva sem starfa mundu með háskólum og fyrirtækjum á svæðinu. Öflugur þekkingarkjarni gæti þannig risið í Vatnsmýrinni í Reykjavík, iðandi af fjölbreyttu mannlífi. Margir mundu líka vilja búa í návígi við þennan suðupott, taka þátt í gerjuninni. Í slíku umhverfi verður menningin spennandi.

Athugasemdir

[Anna (IP-tala skráð) 10.1.2009 kl. 04:56]

Takk fyrir þetta.  Hér er á ferðinni eldmóður og mögnuð sýn, vel meinandi hugsun í þessum pistli.  Stundum væri óskandi að eldmóðinn og hugsjónina væri að finna hjá þeim sem ráða ferðinni.  Því miður virðist hann vanta í mörgum tilfellum, sé hann til staðar mætti hann altént verða sýnilegri.  Vantar ráðamenn hugmyndir og þá þekkingu á leiðum  til framkvæmda,  hafa þeir of þrönga sýn.  Er  of mikið horft á upphaf mála í stað útkomu ? Þarf að efla listræna hugsun innan menntageirans og það að leyfa hverjum einstaklingi að blómstra ? Ég held að svo sé.